Jaar 0 (2017-2018): vage plannen

Na het overlijden van onze moeder Riek Smagge zei Rini van Dongen, die de supervisie had over haar thuiszorg, dat zij zo'n bijzondere vrouw en kunstenares was geweest dat er eigenlijk een tentoonstelling moest komen. Dat was een lumineus idee, maar hoe pak je zoiets aan? Gelukkig kende Rini, die zelf uit een kunstzinnig nest komt, wel een paar mensen die ons verder konden helpen.

We bedachten dat er bij een tentoonstelling ook een catalogus hoort, en daarom vroegen we Cindy, van wie we wisten dat ze goed kan fotograferen, ons te helpen. Op 7 oktober kwam ze met een opvouwbaar studiootje en twee geleende spotjes naar Vlijmen om de beeldjes vast te leggen. Uiteindelijk gebruikten we het aanwezige licht (waaronder lamplicht), met een al met al heel fraai resultaat.

Via Rini kwamen we op 21 oktober 2017 terecht bij Wilma de Turck en Wim Habraken van de stichting KuBra, die ons voorstelden deel te nemen aan de Heusdense (voorheen Vlijmense) Route van de Kunst, die elk jaar rond Pinksteren wordt georganiseerd. Deelnemende kunstenaars stellen dan hun atelier open, en vertellen bezoekers over hun werk en werkwijze. Onze moeder kon dat natuurlijk niet meer, maar wij dachten die rol wel te kunnen vervullen. Wim was bereid zijn zeefdrukatelier ter beschikking te stellen en Wilma belde met de organisatie van de Route van de Kunst, die zich kennelijk liet overtuigen door Wilma's enthousiasme. Wij nodigden Wim en Wilma uit om het werk te komen bekijken, in de hoop dat ze ook wilden helpen bij de selectie. Wim gaf hulpvaardig enkele aanwijzingen, en liet het aan ons over om de definitieve keus te maken.

Kort daarna (eind november) nam Wim Habraken contact met ons op: zijn huidige atelier zou met Pinksteren waarschijnlijk niet meer bestaan. De eigenaar was iets anders van plan met het gebouw, en Wim was al op zoek naar een nieuwe ruimte, mogelijk in Den Bosch, maar hij kon nu natuurlijk niets meer beloven.

Deelnemen aan de Route van de Kunst in Wims atelier viel nu af, maar we konden natuurlijk altijd nog proberen mee te doen in mijn moeders eigen atelier. We meldden ons daarom in december aan bij de Route van de Kunst, met motivatie, uitleg en een verwijzing naar de oude website (Rieks museum) en wachtten af wat het oordeel zou zijn. In januari kwam de uitslag, en je kunt je onze teleurstelling voorstellen toen het werk te licht werd bevonden, ook al waardeerde men de veelzijdigheid.

Twee keer was nu een route afgesneden, dus we moesten het zelf doen. Wel in het oude atelier, zo veel was tenminste duidelijk.

Het viel ons zwaar een keus te maken, en daarom besloten dat we in principe alles zouden fotograferen. Bij gebrek aan goed licht (de spotjes van oktober waren nogal gelig geweest) wachtten we tot het voorjaar met het vastleggen van tekeningen en schilderijen. Pas in april begonnen we met fotograferen, begin mei waren we min of meer klaar. Ik weet nu dat het knap lastig is om op het schermpje van je camera de kwaliteit van de foto te beoordelen: veel foto's vielen te donker uit, en moe(s)ten worden bijgewerkt. Zoals de Beestenboel hiernaast... Een volgende keer vraag ik het aan Cindy.

We hadden nog steeds geen definitieve selectie gemaakt, maar we probeerden al wel iets van publiciteit te regelen. Ton Krijnen, een vriend van Edmond, was bereid een interview bij de lokale omroep te arrangeren.

Maar nog steeds hadden we geen keuze gemaakt, en eerlijk gezegd, we wisten eigenlijk niet hoe we dit moesten aanpakken. Corrie zuchtte eens diep, stelde een vraag op LinkedIn, en het wonder geschiedde: via Corrie en Margot vonden we onze reddende engel.

Week 1 (25 tot 30 mei): contact!

Op vrijdag 25 mei hebben we voor het eerst contact met Desiree Bekkers, een Utrechtse kunstenares die ervaring heeft met het opzetten van tentoonstellingen. Zij blijkt zeer gecharmeerd van het werk van onze moeder en wil ons graag helpen bij het maken van een selectie uit de nalatenschap.

Op zaterdag 26 mei fotograferen we het werk dat bij Edmond hangt, en op zondag komt Desiree kijken naar wat er bij Pieter staat opgeslagen.

In de week hierna komen we in actie. Omdat de tuin na tien maanden nodig moet worden gefatsoeneerd, schakelen we de tuinman in. Er moeten teksten komen over de kunstenares, dus we gaan aan het schrijven.

Week 2 (1 tot 7 juni): flyers, posters, bytes en hout

Op zaterdag 2 juni gaan we met Desiree naar Vlijmen, zodat ze weet met wat voor ruimtes ze te maken krijgt. We besluiten de woonkamer niet helemaal leeg te halen, maar ingericht te laten met zithoek, eettafel en bureautje. We nemen vanuit Vlijmen nog enkele werken mee om ze eventueel opnieuw in te lijsten. We willen het wandkleed graag laten reinigen, en Desiree zal in haar netwerk op zoek gaan naar experts. Daarom maken we speciaal foto's van het wandkleed. 's Avonds selecteren we de te exposeren beeldjes.

Op maandag 4 juni gaat de website expo.smagge.nl in de lucht. Daar staat nog niet alles op, maar de site zal beetje bij beetje worden aangevuld. Pieter ontwerpt de flyer in visitekaartjesmodel en bestelt hem bij Vistaprint.

De volgende dag heeft Corrie de tekst voor de flyer gereed, en maakt Pieter het ontwerp af. De flyer kan ook naar de drukker.

Op woensdag zet Pieter de geselecteerde beeldjes op de site. Helemaal aan het einde van de dag brengt Gamma de panelen waarmee we het atelier gaan aftimmeren, de grondverf en het montagemateriaal. Het is dan al veel te laat om te beginnen met verven.

Op donderdag drukt Pieter 25 posters af op de A3-printer van motoZoom, zijn werkgever. 's Avonds gaat hij met Desiree de lijsten uitzoeken; Hornbach heeft er niet genoeg in voorraad en gaat ze voor ons bestellen. De verfspullen nemen we meteen mee.

Week 3 (8 tot 14 juni): passepartouts en panelen

Vrijdag 8 juni zetten Corrie en Pieter de panelen in de grondverf.

Tegelijkertijd zijn de mannen van Paul van Oijen Tuinen bezig de tuin aan de Strausslaan op te knappen.

Zaterdag 9 juni komen Desiree en Edmond er bij. Corrie en Edmond verven de panelen blauwgrijs, terwijl Pieter en Desiree een selectie maken uit de aanwezige kunstwerken en beginnen met het snijden van de passepartouts. De lijsten zijn er nog niet, helaas.

Opbouw dag 1 (zondag 10 juni)

We brengen de geverfde panelen en een deel van het te exposeren werk naar Vlijmen (in een van motoZoom geleende bus), maar van timmeren komt niet veel. We zijn voornamelijk aan het opruimen (Pieter, Edmond en Jamila), terwijl Edmond jr haken aan de muur monteert. We hebben Desiree 's ochtends al afgebeld, want inrichten gaat vandaag niet lukken.

Opbouw dag 2 (woensdag 13 juni)

Onderweg naar Vlijmen halen Edmond jr en Pieter bij Hornbach de lijsten op, en bij Edmond jr Yosca en de clipper. Eenmaal in het oude huis, weten vooral Edmond jr en Yosca bergen werk te verzetten: de boekenkasten en de verwarming worden weggewerkt achter keurige grijsblauwe panelen. Pieter timmert ook een beetje, ruimt nog wat op, en gaat bij de buren langs om ze uit te nodigen voor de expositie (en niet in de weg te lopen).

Week 4 (15 tot 21 juni): inrichting

Vrijdag is Pieter bezig met het inlijsten en het snijden van de overige passepartouts.

Opbouw dag 3 (zaterdag 16 juni)

Na het interview van de broers bij HTR arriveert Desiree Bekkers, onze kunstenares-deskundige, met het ingelijste werk, en richten we de expositie in. De kartonnen zuiltjes gebruiken we op een effectieve manier die we niet hadden voorzien, en het ingelijste werk komt dankzij Edmonds stelknoopjes stevig aan de panelen te hangen.

Opbouw dag 4 (donderdag 21 juni)

Desiree en Pieter halen een bos bloemen voor in de huiskamer en leggen de laatste hand aan de expositie: Desiree installeert de Beestenboel, we (ver)plaatsen wat werk in de huiskamer, en we hangen één van de twee lichtrails op. Tussendoor komt Sidney Douwes van het Brabants Dagblad op bezoek om ons te interviewen. Aan het einde van de middag gaat Desiree terug naar Utrecht, Pieter blijft.

's Avonds arriveert Edmond, en nemen we Hans' Prins te paard en koperen masker in ontvangst.

Openingsdag (vrijdag 22 juni)

We hangen de tweede lichtrail op, en ruimen samen met Corrie en Jamila de kamer en het atelier op. Edmond en Jamila doen boodschappen. Edmond jr en Yosca arriveren met hamburgers. We wachten op de eerste gasten.

Huub Hulsen arriveert. Hij zal mooie foto's maken van het bescheiden maar feestelijke gebeuren.

's Avonds opent Edmond Smagge de expositie. Foto: Huub Hulsen

De gasten in het omgebouwde atelier Foto: Huub Hulsen

Edmond Smagge, Pieter Smagge, Corrie van Os voor de Madonna's Foto: Huub Hulsen

Pieter Smagge, Yosca en Edmond jr bij de bladerbak Foto: Huub Hulsen

Desiree Bekkers met een Jeroen Bosch-achtige „beestenboel” Foto: Huub Hulsen

De expositie (zaterdag 23 en zondag 24 juni)

Zaterdagavond
Aan het einde van de eerste openingsdag zijn we tevreden. We hadden de hele dag door bezoekers. We hebben veel getoond en veel verteld. Nu is onze expositieruimte weer stil, maar morgen zijn we weer open, van elf tot vijf.

Opruimen (zondagavond 24 juni)

Zondagavond
Het is voorbij. We zijn moe maar voldaan. We hebben gesproken met mensen die mijn moeder hebben gekend en verhalen uitgewisseld. En nu de hele beestenboel aan Madonna's, koperen dieren, tekeningen en schilderijen weer bij elkaar pakken en weer meenemen naar huis. Robert en Cindy zijn 's middags gekomen; wat de Smagges voor zichzelf willen houden, nemen nemen zij 's avonds mee in hun auto.

Alles terug (zaterdag 30 juni)

Robert en Cindy helpen bij de terugreis van al het geëxposeerde werk. Pieter rijdt mee, Edmond niet: die is het hele weekend in Vlijmen. De panelen hoeven niet terug, dus alles past (net) in de auto van Cindy, op de Madonna's en Pieter na!

Madonna's (woensdag 4 juli)

Edmond en Pieter ontvangen de makelaar, verwijderen twee panelen, leveren twee werken af bij een koper, en Pieter neemt de Madonna's en nog wat andere tekeningen mee.

Na de zomervakantie halen we het huis verder leeg, en gaat het in de verkoop. Het einde van een mooie tijd.